18.12.2018 tarihinde
Ankara’da, "Kamuda İç Denetim ve Geleceğe Bakış” isimli bir konferans
düzenlendi. Konferansta, İç Denetim Koordinasyon Kurulu tarafından, Dünya
Bankası finansmanı ile gerçekleştirilen «Kamu İç Denetim Reform Uygulamalarının
Derinleştirilmesi» projesi kapsamında gerçekleştirilen araştırma sonuçları ve
bu sonuçlar üzerine çeşitli tarafların görüşleri paylaşıldı. Araştırma Sonuç
Raporunu henüz detaylı okuma fırsatı bulamadığım için, bu konunun
değerlendirmesini bir başka yazıya bırakıp, bugünden aklımda kalanları ve bana
düşündürdüklerini paylaşmak isterim.
Daha önce de kendisini
dinleme fırsatı bulduğum, Avrupa Komisyonu Denetim Komitesi Üyesi Sayın
Jean-Piere GARITTE’in sunumu benim için özellikle ilgi çekiciydi. Sayın
GARITTE, iç denetim faaliyetinin bağımsızlığının sağlanmasında büyük önem
taşıyan denetim komitelerinin nasıl konumlandırıldığı (Maliye Bakanlığı veya Bakanlar Kurulu
bünyesinde gibi), üye bileşimi (bağımsız
üyelerin sayısı, politikacıların varlığı, tümüyle bağımsız üyelerden oluşması
gibi), raporlama ilişkisi (parlamentoya
raporlayıp raporlamadığı gibi) konularında, farklı ülke ve
kurumlardan örnekler paylaştı.
Kamu iç denetim faaliyetinin dış değerlendirmesinin
merkezi uyumlaştırma birimi tarafından yapılmasının, Standartlar kapsamında
yapılması gereken dış değerlendirme kapsamında sayılamayacağı, zira merkezi
uyumlaştırmanın, iç denetimin taraflarından biri olduğu, dış değerlendirmenin
ise tarafsız olması gerektiğini ifade etti. Belki hatırlayanlar olacaktır,
Avrupa Komisyonu Bütçe Genel Müdürlüğünün 2012 yılında “Merkezi Uyumlaştırma
tarafından yapılan dış değerlendirmenin, Standartlar uyarınca yapılması gereken
dış değerlendirme kapsamında sayılamayacağına[1]” ilişkin bir
görüş yayımladığını daha önce paylaşmıştım.
İç denetim raporlarının kamuoyu ile
paylaşılması konusunda ise, raporların web sitesinde yayımlanması yanında,
talepte bulunan kişiler ile paylaşılması ve/veya sadece önerilerin tamamının
yerine getirildiği raporların paylaşıma açılması gibi yöntemlerden bahsetti.
Son olarak, dönem dönem kamu ve özel sektör iç denetçilerinin bir araya gelip
bilgi ve deneyim paylaşmalarının önemini vurguladı. Umarım mesleğimizin sivil
toplum kuruluşları bu paylaşımların yapılabilmesine yönelik ortamların
oluşturulmasını sağlarlar.
Bu Konferanstan aklımda aşağıdaki düşünceler ile
ayrıldım:
- İç denetimden beklenen fayda, ancak Standartlara uygun yürütülen bir iç denetim faaliyeti ile sağlanabilir. Kamu idarelerinde yürütülen iç denetim faaliyetlerinin kalitesi en kritik konudur. Standartlara ve Etik Kurallara uygunluğun sağlanamadığı idarelerdeki iç denetim faaliyetleri, “uygunsuzluk giderilene kadar” askıya alınmalıdır.
- İç denetim faaliyetinin etkinliği, iç kontrol ve risk yönetimi sistemlerinin etkinliği ile birlikte ele alınmalıdır. İç kontrol, risk yönetimi ve iç denetim, yalnızca “kamu mali yönetim sisteminin” değil, “kamu yönetimi sisteminin” bir fonksiyonu haline gelmelidir.
- İç denetimin bağımsızlığını güçlendirmeye yönelik önlemler alınmalıdır. Bu kapsamda, her bir idare bünyesinde iç denetim ve iç kontrolün gözetiminden sorumlu denetim komiteleri oluşturulabileceği gibi, İç Denetim Koordinasyon Kurulu (İDKK), kamu merkezi denetim komitesi işlevine de kavuşturulabilir.
- İç Denetim Yöneticisi(CAE), iç denetim fonksiyonunun, Standartlara uygun ve etkili bir şekilde yönetiminden sorumlu kişidir. CAE, yönetim ve iç denetçiler arasında güven ve işbirliğinin tesisinden de sorumludur. CAE’nin, bu görevleri yürütebilmesi için, iç denetim konusunda ileri düzey yetkinlik sahibi olması ve denetim fonksiyonunu yönetme konusunda da güçlü bir liderlik sergilemesi beklenir. Kamu İç Denetim Yöneticilerinin nitelikleri (kıdem, uluslararası sertifikasyon, iletişim becerileri vb.) uluslararası iyi uygulamalar ile uyumlu şekilde belirlenmelidir.
- Son olarak, kamu iç denetimine ilişkin paydaş desteğinin artırılması için, “iç denetimin pazarlanması” faaliyetlerine ağırlık verilmeli, iç denetimde sağlanan ilerlemeler “daha fazla görünür” hale getirilmelidir.
Bu konudaki daha detaylı
değerlendirme ve öneriler için bakınız: https://evrenindenetimi.blogspot.com/2018/09/ulkemiz-kamu-sektorunde-ic-denetim.html
[1]
Commission, E. (2014). Public
Internal Control Systems in the European Union Quality Assurance for Internal
Audit.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder